Gece yanığı ismi ile de bilinen Zona hastalığı, vücutta kabarcıklar halinde yaralar oluşturan bir deri hastalığıdır. Çocuklardaki suçiçeği hastalığına neden olan aynı virüs zona hastalığının nedenidir. Zona hastalığı aşırı ve ani üzüntü, strese bağlı travmalar nedeniyle de ortaya çıkabilir. Ciddi bir sağlık sorununa neden olabilen zona başka hangi nedenlerle olur, nasıl geçer bakalım.
Zona hastalığı nedir?
Su çiçeği hastalığına neden olan Varisella Zoster virüsünün enfekte olması sonucu ortaya zona hastalığı çıkar. Çocuklarda çocuk hastalıklarından biri olan suçiçeğine neden olan virüs yetişkinlerde herpes zoster’e neden olur. Minik su kabarcıkları halinde ortaya çıkan geniş, kırmızı yaralardır. Genelde sırtta çıkar. Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür. Zona hastalığına neden olan virüs herpes (uçuk) virüslerinden bir tanesidir.
Zona hastalığı neden olur?
Zona hastalığı, su çiçeğine neden olan virüsün etkisi ile ortaya çıkar. Halk arasında gece yanığı olarak bilinen bu hastalık genelde aşırı stres dönemlerinde ortaya çıkar. Deri hastalıklarının büyük bir çoğunluğu stresli dönemlerde aşırı stres nedeniyle ortaya çıkar. Bağışıklık sisteminin aşırı zayıflaması sonucu da zona hastalığı ortaya çıkar. Çocukluğunda su çiçeği çıkarmış insanların vücutlarında zonaya neden olan virüs her daim vardır. Ancak çeşitli nedenlerle bağışıklık sistemi zayıfladığında bu hastalık ortaya çıkar.
Zona hastalığı öldürür mü?
Zona hastalığı öldürmez, en azından tek başında direk ölümcül bir hastalık değildir. Ancak ileri yaşlarda ortaya çıkan zona hastalığı hiv ile bağlantılı olabilir. Eğer hastanın bilmediği bir hiv taşıma durumu varsa zona hastalığı ile birlikte süreç sıkıntılı bir noktaya gelebilir. 55 yaş sonrasında zona hastalığı görüldüğünde doktorlar ilk olarak hiv geçmişi olup olmadığına bakar.
Zona hastalığı nedenleri nelerdir?
Zonanın nedenleri hastalık virüsünün ortaya çıkmasını sağlayan nedenlerdir. Su çiçeği geçirdikten sonra vücutta kalan virüsü şunlar aktif hale getirir;
- Aşırı stres, üzüntü
- Soğuk, ileri yaş
- Ateşli hastalıklar,
- Bedensel yorgunluk
- Bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlar,
- Bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar (hıv, aids gibi)
Zona hastalığı nasıl geçer, zona tedavisi
Zona tedavisinde antiviral ilaçlar kullanılır. Zonanın belirtileri görülmeye başlandıktan sonra 72 saat içerisinde mutlaka ilaçların kullanılmaya başlanması gerekir. Ilaç kullanımı ne kadar erken başlarsa ilacın etkileri o kadar hızlı ve iyi bir şekilde görülür. Anti viral ilaçlar virüsü durdurmaya yönelik ilaçlardır. Bunun yanında kaşıntıları durdurması ve zona yaralarını iyileştirmesi için kurutucu ilaçlar da kullanılabilir. Çeşitli jel ve losyonlar bu noktada etkili olacaktır.
Zonanın belirtileri nelerdir?
Zona hastalığının belirtileri şunlardır;
- Halsizlik ve yorgunluk ile birlikte eklemlerde ağrı, zona yaraları ortaya çıkmadan önce hissedilebilecek ilk etkilerdir.
- Hafif ateş, deri altında karıncalanmalar
- Deride batmalar, yanmalar ve devamında kızarıklıklar ortaya çıkmaya başlar.
- Bu kızarıklıklar büyüyerek minik kabarcıklar haline gelir. Kabarcıkların içerisine su dolmaya başlar. Sonrasında oldukça kaşıntılı şerit halinde içi su dolu kabarcıklarla yaralar meydana gelir.
Zona hastalığı tehlikeli midir?
Zona hastalığı, özellikle hızla tedavi edilmediğinde tehlikeli olabilir. Viral bir hastalık olduğu ve bağışıklık sisteminin zayıflaması ile ortaya çıktığı için bu süre zarfında başka hastalıklara eşlik edebilir. Zona çıkarmak demek aslında bağışıklığınızın çok ciddi anlamda alarm vermesi demektir. Bu nedenle zona belirtileri görmeye başladığınız anda hiç zaman kaybetmeden doktora başvurmalı ve tedaviye başlamalısınız. Doktorunuz aynı zamanda bağışıklık baskılayıcı başka herhangi bir hastalığınız olup olmadığını kontrol etmek isteyebilir. Bağışıklığınızı güçlendirmek için de ilaçlar kullanabilirsiniz.
Zona hastalığı bulaşıcı mıdır?
Bir çok virütik hastalık gibi zona hastalığı da bulaşıcıdır. Zona hastalığı virüsü, hayatında hiç su çiçeği çıkarmamış insanlarda su çiçeğine neden olabilir. Yetişkin yaşlarda su çiçeği çıkarmak da tehlikelidir. Zona, sulu yaralara dokunma ile bulaşabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilere zona bulaşma ihtimali yüksektir.
Zona hastalığı tedavisi nasıl yapılır?
Zona teşhisi konması için internette de görebileceğiniz zona resimlerindeki gibi su kabarcıklarının ortaya çıkması gerekir. Diğer hastalıklarla karıştırılabilen belirtilere deri döküntüsü, deri altındaki karıncalanma ve hafif ateş eşlik eder. Zonanın kesin teşhisi için su kabarcıklarından örnekler alınması gerekebilir.
Teşhis kesinleştirildikten sonra gerekli antiviral ilaçlar ve yaralara sürülmesi için sakinleştirici, kaşıntıyı azaltıcı kremler ve jeller kullanılır. Zona hastalığı kendi kendine de geçebilir ancak ilerlememesi, başka yerlere ve insanlara geçmemesi için medikal olarak tedavi edilmesi gerekir.
Zona hastalığının bitkisel tedavisi mümkün müdür?
Cilt hastalıklarının bir çoğunda bitkisel tedavi ya da evde yapabileceğiniz uygulamalar etkilidir. Ancak zona farklı bir hastalıktır. Zona hastalığına neden olan hiv gibi diğer bağışıklık zayıflatıcı hastalıklar da olabileceği için, herhangi bir belirti görülürse hiç zaman kaybetmeden doktora gitmek gerekir. Bitkisel tedavi yöntemlerinden ziyade ciddi bir ilaç tedavisi bu noktada önemlidir. Zona hastalığının tedavisinde ilk 3 gün çok önemlidir. Bunun unutulmaması gerekir.
Gece yanığı ya da kuşak olarak da bilinen zona, strese ve üzüntüye bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıf kişilerde çıkar. Kesinlikle medikal olarak tedavi edilmesi gerekir. Bulaşıcıdır ve diğer tehlikeli hastalıkların belirtisi olabilir. En fazla zona çıkarma ihtimali olan kişiler Hiv taşıyıcıları ve aids hastaları ile bağışıklık baskılayıcı ilaçlar kullanan kişilerdir.
