Plastik cerrahlar alanında ne kadar uzman ve iyi olsa da bazı durumlarda komplikasyonlar ortaya çıkabiliyor. Meme büyütme ameliyatının ardından oluşan kapsül kontraktürü de bu komplikasyonlardan biri. Peki kapsül kontraktürü nedir ve meme büyütme ameliyatı sonrasında neden kapsül kontraktürü olur?
İyileşme sürecinin doğal bir parçası olan kapsül, herhangi bir implant çevresindeki yara dokusunda oluşur. Vücut implant gibi yabancı nesnelere otomatik olarak tepki gösterir ve yara dokusu etrafında bir bariyer oluşturarak bu nesneyi izole etmeye çalışır. Meme ameliyatlarında bu durum iyi bir işaret olarak kabul edilir. Çünkü kapsül oluşumu meme implantlarının yerinde kalmasını sağlar ve hareket etmesini önler.
Kapsül kontraktürü nedir?
Fakat bazı kişilerde yara dokusu normalden daha fazla sıkılaşır ve implant etrafından daralma oluşturur. Bu durum estetik sorunlarına ve daha nadir durumlarda meme bölgesinde ağrıya yol açar. Yapılan araştırmalara göre 2000 yılından önce neredeyse her altı meme ameliyatının birinde hastalar kapsül kontraktürü denen bu olayı yaşardı. Bugün hem silikon teknolojisinin hem de cerrahi teknik ve ameliyathane ekipman teknolojisinin gelişmesi sayesinde bu oran % 1-2 ye düşmüş durumdadır.
Kapsül kontraktürü belirtileri nelerdir?
Kapsül kontraktürü aşağıda belirtilen derecelendirme sistemine göre değerlendirilir:
- 1. Derece: Birinci derece kapsül kontraktürü herhangi bir semptom göstermez. İmplant çevresinde yara dokusunun oluşumu meme boyuna, şekline ve dokusuna etki etmez. Meme doğal görünür ve yumuşak yapıdadır.
- 2. Derece: İkinci derece kapsül kontraktürü ufak belirtilerle kendini gösterir. Meme şekli normal görünür fakat dokunulduğu zaman sertlik hissedilir.
- 3. Derece: Üçüncü derece kapsül kontraktürü belli kozmetik semptomlarla kendini gösterir. Meme bölgesine dokunulduğu zaman sertlik hissedilir. Meme şekli aşırı derecede yuvarlak, sert görünür ve meme ucunda şekil bozukluğu oluşur. Meme bölgesinde çok fazla ağrı hissedilmez.
- 4. Derece: Dördüncü derece kapsül kontraktürü durumunda tıpkı üçüncü derecede olduğu gibi şikayetler mevcuttur. Fakat dördüncü derece kapsül kontraktürü memede ağrıya yol açar ve dokunulduğu zaman ağrılar artar.
Kapsül kontraktürü genellikle iyileşme süresince ortaya çıkar. Kapsül kontraktürü vakalarının yüzde 75’i implantın yerleştiği konuma sabitlendiği iki yıl içinde gerçekleşir. Kapsül kontraktürü bazı durumlarda ameliyattan yıllar sonra da görülebilir. Böyle bir durumda meme implantlarının kontrolü gerekmektedir. Hasarlı implant yıllar sonra ortaya çıkan kapsül kontraktürü vakalarının sebebi olabilir.
Meme büyütme ameliyatı sonrasında neden kapsül kontraktürü olur?
Meme büyütme ameliyatı sonrasında kapsül kontraktürü oluşmasının sebebi üzerinde çeşitli görüşler vardır ve sebepler hastadan hastaya değişiklik gösterir. Meme büyütme ameliyatı olacak ya da olmuş kişiler kapsül kontraktürü sorununun meme implantlarının toksik ya da tehlikeli olması ile ilgili olmadığını iyi anlamalıdır. Salin implantlar yalnızca vücuda yan etkisi bulunmayan ve güvenli şekilde absorbe olan salin solüsyonu içerir. Silikon jel implantlar tıbbi inert silikondan üretilir. Kapsül kontraktürü vücuda yerleştirilen her türlü tıbbi implant sebebiyle meydana gelebilir, meme ameliyatına özgü bir durum değildir. Meme büyütme ameliyatı sonrasında ortaya çıkan kapsül kontraktürü genellikle meme görünümde değişikliğe yol açar. Bu sebeple kişinin ameliyat sonrası estetik iyileşme süreci tehlike girebilir. İmplantta hasar meydana gelmediği sürece kapsül kontraktürü kişinin sağlık durumu için tehlike oluşturmaz.
Uzmanlar ameliyatın ardından oluşan kapsül kontraktürü sebebinin altında genetik faktörlerin rol oynuyor olabileceğini düşünüyor. Kişinin ailesinde otoimmün hastalık ya da yaralanma sonrasında yara dokusu oluşma eğilimi varsa ameliyatın ardından kapsül kontraktürü oluşma riski artabilir. Yine de kimde kapsül kontraktürü oluşacağının tahmin edilmesi mümkün değildir. Kapsül kontraktürü tedavi edilir bir sorundur. Meme büyütme ameliyatı yaptırmak isteyenler için bu durum bir problem oluşturmaz.
Meme büyütme ameliyatı sonrasında kapsül kontraktürünün diğer sebepleri
Kapsül kontraktürü bazı durumlarda kişinin vücudunun meme implantına gereğinden daha az tepki vermesi sebebiyle de ortaya çıkabilir. İmplant hasarlarının yanı sıra ‘biyofilm’in de kapsül kontraktürüne yol açtığı düşünülmektedir. Biyofilm, ameliyat sırasında göğüs çukuruna giren bir tür bakterinin (genellikle stafilokok bakterisi) implant çevresinde gelişim göstererek bakteri tabakası oluşturmasıdır. Bu bakteri kronik ve düşük dereceli enfeksiyona sebep olur ve fark edilebilir semptomlar göstermeyebilir. Vücut bu enfeksiyon ile mücadele ettiği için gereğinden daha fazla lifli yara dokusu üretir ve kapsül kontraktürü ortaya çıkar. Biyofilm sebebiyle kapsül kontraktürü oluşması teorisi yakın tarihte domuzlar üzerinde yapılan silikon implantı deneyleri ile desteklenmiştir. Yapılan araştırmada implant yerleştirme işlemi sırasında cildinde stafilokok bakteri olan domuzlarda kapsül kontraktürü oluşması olasılığının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Stafilokok bakterisi bulaşımı her zaman hijyenik olmayan ameliyat ortamından kaynaklanmaz. Bazı kişiler stafilokok bakteri taşıyıcısıdır, deri üzerinde mevcuttur ve herhangi bir belirti göstermez. Yine de temiz bir ameliyat ortamı bakteri sebepli kapsül kontraktürü riskini azaltır.
Meme büyütme ameliyatı sebepli hematom ve seroma gibi nadir görülen komplikasyonların da kapsül kontraktürü riskini artırdığı düşünülmektedir. Bazı araştırmacılara göre bu tip kan pıhtıları bakteriye yüksek oranda besin sağlar ve biyofilm riskini artırır. Bu sebeple kapsül kontraktürü ortaya çıkar.
Kapsül kontraktürü riski nasıl azaltılır?
Kapsül kontraktürünü önceden önlemek mümkün olmasa da belli başlı noktalara dikkat ederek risk azaltılabilir. Bunlar:
- Ameliyat öncesinde kişiyi kapsamlı bir sağlık taramasından geçirmek
- Sigara gibi zararlı alışkanlıkların ameliyattan bir süre önce ve sonrasında bırakılması
- Doğru boyutta implant kullanmak
- İmplantla teması en aza indirgemek
- Jel dokulu implant kullanmak
- İmplantı göğüs kasının altına yerleştirmek
- Masaj
