Ayak mantarı, kişiden kişiye geçebilen, bulaşıcı ve oldukça yaygın bir mantar türüdür. Çeşitli nedenlerle oluşan bu mantar ortak eşya kullanımı ile, dokunma ile bulaşabilir. Ilerleyen mantar hastalıkları ciddi sorunlara neden olabileceği için ayak mantarı nedir, belirtileri nelerdir, ayak mantarı testi nasıl yapılır bilmek gerekir.
Ayak mantarı nedir? Belirtileri nelerdir?
Ayak mantarı, ayakların sürekli nemli olması, temizlenmemesi, kuru tutulmaması ve mantarlı başka birinin terlik, çorap gibi eşyalarının kullanılması ile ortaya çıkabilir. Ayak parmakları arasında beyaz beyaz pamukçukların oluşması ile dikkat çeken bu mantar ilerlediğinde tüm ayağı sarabilir. Ayak mantarı, ayaklarda şişmeye, deri döküntüsüne ve ciddi kokuya neden olur. Ilerlemesi durumunda kanlı yaralara, iltihaplanmalara da neden olabilir.
Ayak mantarı belirtileri arasında ilk sırada parmaklar arasında kızarıklık ve pamukçuk görünüm gelir. Ayrıca ayak altında özellikle de ayağın baş kısımlarının altında kalın tabakalar oluşabilir. Bu tabakalar zamanla acıya ve ağrıya neden olur.
Ayak mantarları neden olur?
Ayak mantarları, hasta birinin eşyalarını kullanma, ayakların banyodan sonra iyi kurulanmaması, kamuya açık havuz ya da hamam gibi ıslak ve nemli yerlerde terliksiz dolaşmak, hasta biri ile aynı pedikür malzemelerinin kullanılması, ayakların çok terlemesi, uzun süre boyunca aynı sıkı ayakkabıların giyilmesi ve kalitesiz, kötü malzemeden yapılmış ayakkabıların giyilmesi gibi nedenlerle oluşabilir.
Ayaklarda mantar olmaması için yukarıda saydıklarımıza dikkat edilmelidir. Ayakların kuru, nemsiz ve düzenli olarak temizlenmiş olması gerekir. Ayrıca mantar olma ihtimali olan kişilerle hiç bir malzemenin paylaşılmaması gerekir.
Mantarı önlemek için; her gün farklı çorap giyilmeli, çorapların ve ayakların temizliğine dikkat edilmeli, ordu gibi askeriyede olanların ayaklarını temizlemesi ve havalandırması gerekir. Askeri botlar içerisinde ayaklarının mantar olmasını engellemek için öncelikle kuru kalmasını sağlamak lazım. Bunun için de bebe talk pudrası kullanılabilir. Ayak parmakları aralarına sürülen bebe talk pudrası ayakların nemlenmesini ve terlemesini önler. Böylece mantar için zemin oluşmaz. Mantarlar, sıcak ve nemli yerleri sever.
Ayak mantar testi nasıl yapılır?
Mantar tarama testi sağlık ocağında yapılır, ayak mantar testi de büyük sağlık ocaklarında yapılabilir. Oldukça basit bir testtir. Ayaklarınızda mantar bulunduğunu düşündüğünüz noktalardan pamuklu çubuk benzeri bir çubuk ile örnek alınır. Bu örnek labaratuvara gönderilir.
Vajinal mantar kültür testi biraz daha farklıdır, bu test jinekoloji doktorları tarafından vajinal mantarlardan aynı şekilde örnek alınarak yapılır. Vajinal mantarlar uzun süre tedavi edilmediğinde idrar yolu sorunlarına ve hatta rahim ağzında yaralara neden olabilir.
Candida testi nerede yapılır?
Candida testi evde bir bardak su ile yapılabilen kolay bir tükürük testidir. Ancak siz mantar konusunda hassasanız ve vücudunuzda anlayamadığınız bazı mantar durumları olduğunu düşünüyorsanız hiç zaman kaybetmeden hastaneye başvurabilir ve genel mantar tarama testi yaptırabilirsiniz.
Ayak mantarı için evde yapılabilecekler
Ayak mantarları evde kolayca tedavi edilebilir, edilmediği durumlarda doktora başvurmak gerekir. Öncelikle ayakların iyice temizlenmesi ve kurulanması gerekir. Sonrasında ayakları bir süre elma sirkesinde tutmak, karbonat ile ovmak ya da çeşitli yağları (portakal çiçeği yağı gibi) kullanmak oldukça etkili olabilir. Elma sirkesi, yeşil sebzelerin yıkama suyuna da konulması gereken bir maddedir. Bu sirke içerisindeki maddeler mantar ve çeşitli bakterileri direk öldürür. Zaman zaman suyla seyreltilmiş elma sirkesi tüketimi de oldukça sağlıklıdır.
Evde bitkisel mantar tedavisinde e vitamini de mantardan zarar görmüş ayaklarınızı onarmak için kullanabilirsiniz. Eczanelerde çok minik cam şişelerde (şase) olarak satılan bu e vitaminlerini her gün bir tane kırmak üzere ayaklarınıza sürebilirsiniz. Yarım saat kadar bekledikten sonra yıkayabilirsiniz. Bir hafta boyunca düzenli olarak yaptığınızda etkisini göreceksiniz.
Mantar tarama testi yapan hastaneler hangileridir?
Tüm hastaneler çeşitli mantar tarama testlerini yapar. Bazılarında kapsamlı testler bulunmayabilir ancak ihtiyacınız olan hastaneye yönlendirilirsiniz.
Ayak mantarı çok sık karşılaşılan ciddi ve can sıkıcı bir sorundur. Tedavi oldukça kolay olan bu durumdan uzak durmak için temizlik kurallarına, ayak bakımına ve başkaları ile aynı eşyaları kullanmamay dikkat etmek gerekir.
